Theo số liệu thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tăng huyết áp (THA) ảnh hưởng tới sức khỏe của hơn 1 tỷ người trên toàn toàn cầu và là nhân tố nguy cơ tim mạch cần yếu nhất liên quan tới bệnh mạch vành, suy tim, bệnh mạch máu não và bệnh thận mạn tính. THA là nguyên do hàng đầu dẫn đến tỷ lệ tử vong và tỷ lệ mắc bệnh toàn cầu (12,7%), cao hơn các nguyên do khác. Tần suất THA của người to trên thế giới là khoảng 41% ở các nước phát triển và 32% tại các nước đang phát triển.
Tăng huyết áp đang trở nên một khiếu nại thời sự gia nâng cao nhanh nhất của căn bệnh này trong cộng đồng. Cũng theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới, đã có khoảng 1,5 tỷ người trên toàn cầu bị THA. Theo thống kê tại Hoa Kỳ năm 2006, có khoảng 74,5 triệu người Mỹ bị THA, tức là cứ khoảng 3 người lớn lại có 1 người bị THA. Nhưng 1 điều đáng lưu tâm hơn là tỷ lệ những người bị THA còn đang gia nâng cao 1 cách nhanh chóng tại các nước đang phát triển thuộc châu Á, châu Phi.
Điều trị tăng huyết áp phải thường xuyên và lâu dài. Ảnh: TM
Tại Việt Nam, tần suất THA tại người to ngày càng gia tăng. Trong những năm 1960 tỷ lệ THA là khoảng 1%, năm 1992 là 11,2%, năm 2001 là 16,3% và năm 2005 là 18,3%. Theo 1 điều tra sắp đây nhất (2008) của Viện Tim mạch Việt Nam tiến hành tại người to (từ 25 tuổi trở lên) tại 8 tỉnh và thành phố của nước ta thì tỷ lệ THA đã nâng cao lên đến 25,1%, nghĩa là cứ 4 người to ở nước ta thì có 1 người bị THA (!!!). Với dân số hiện nay của Việt Nam là khoảng 88 triệu dân thì ước tính sẽ có khoảng 11 triệu người bị THA.
Trong số những người bị THA thì có đến 52% (khoảng 5,7 triệu người) là chưa biết mình có bị THA; 30% (khoảng 1,6 triệu người) của những người đã biết bị THA nhưng vẫn không có 1 biện pháp điều trị nào; và 64% những người đó (khoảng 2,4 triệu người) THA đã được điều trị nhưng vẫn chưa đưa được huyết áp vào số huyết áp mục tiêu. Như vậy hiện nay Việt Nam có khoảng 9,7 triệu người dân hoặc là chưa biết bị THA, hoặc là THA nhưng không được điều trị hoặc có điều trị nhưng chưa đưa được số huyết áp vào mức bình thường.
Trong báo cáo vào sức khỏe hàng năm của WHO năm 2002 đã nhấn mạnh THA là “kẻ giết người số một”. Năm 2008, người ta ước tính có khoảng 17,5 triệu người trên thế giới bị tử vong do THA và các biến chứng tim mạch. Theo 1 điều tra tại Mỹ năm 2006 đã cho thấy trên 56.000 người Mỹ bị tử vong vì THA. Với mỗi mức HA tâm thu nâng cao lên 20mmHg và HA tâm trương nâng cao lên 10mmHg thì nguy cơ các biến cố tim mạch cũng sẽ tăng lên gấp đôi. THA là bệnh lý có thể gây ra gần như biến chứng khác nhau, làm cho người bệnh trở thành tàn phế, thậm chí có thể tử vong. Đây thực sự là khiếu nại đáng báo động.
Chúng ta cần nhìn nhận 1 cách thẳng thắn vào những thực tế khách quan đang còn tồn tại ở nước ta là tiếp nhân thức của nhân dân về sự thường gặp, vào mức độ nguy hiểm của bệnh còn chưa đầy đủ và đúng mực. Việc điều chỉnh để có một lối sống hợp lý là vấn đề rất cấp thiết trong việc phòng, chống bệnh THA nhưng việc áp dụng trong thực tế lại không đơn thuần vì những thói quen sinh hoạt không hợp lý đã tồn ở từ khá lâu và tiếp nhân thức của người dân cũng còn những hạn chế nhất định. Người bệnh THA lại thường hay có rất nhiều bệnh lý khác đi kèm như: béo phì, đái tháo đường, rối loạn lipid máu... làm cho việc khống chế số đo HA càng khó khăn hơn. Việc điều trị THA cần được được thực hiện một cách liên tục và lâu dài, tuy nhiên trên thực tế, nhiều người bệnh chưa thực hiện được đúng theo những nguyên tắc này, cũng có thể do người bệnh tự lầm tưởng là bệnh đã khỏi hoặc do điều kiện kinh tế còn có khó khăn, không tiếp tục mua được thuốc nữa hoặc do một vài tác dụng phụ của thuốc gây ra đối với bệnh nhân...
Do vậy, cần có những chương trình truyền thông, giáo dục cộng đồng về THA và những biến chứng hiểm nguy của bệnh để tăng nhận thức của người dân trước “kẻ giết người số một” này, từ đó thực hiện những biện pháp phòng, chống bệnh THA 1 cách hữu hiệu nhất.
GS.TS. Nguyễn Lân Việt
 Những sai lầm thường mắc phải khi uống nước cam |  Tai biến do dùng thuốc huyết áp sai cách |  Hạn chế tai biến do nâng cao huyết áp |
0 nhận xét:
Đăng nhận xét